Қолжазбаларды ұсыну тәртібі және жариялау шарттары
ғылыми-практикалық журналда
«Фармация Казахстана»

Журнал жарияланым этикасының халықаралық ережелеріне сәйкес қолжазбаларды плагиатқа қарсы, бұрын жарияланған мәтіндерді, оның ішінде авторды (ларды) қайталап жазуға немесе қарызға алуға қатаң тексеруді және бағалауды жүзеге асырады. Басқа басылымдарда мақалаларды кейіннен қайта жариялауға жол берілмейді.

Мұндай мақалалар ретроградталады (мәліметтер базасынан алынып тасталады), ал этика нормаларын бұзған авторларға олардың фамилияларын қара тізімге енгізгенге дейін санкциялар қолданылады, бұл олардың ғылыми беделіне теріс әсер етеді және біздің әрі қарайғы ынтымақтастығымызды мүмкін етпейді.

«Қазақстан Фармациясы» журналының жариялау этикасы ережелерін сақтауды және қарыз алу мен қайталауға жол бермей, барлық пайдаланылған дереккөздерге сілтемелерді адал ресімдеуді сұраймыз.​

Мақалаларды жариялау үшін қабылдау тек редакцияның журналдың сайтында электронды түрде алуы арқылы жүзеге асырылады. Ол үшін авторларға (байланысушы тұлғаға) электрондық мақаланы рәсімдеуге қойылатын талаптармен және мақаланы электронды түрде редакцияға жіберу тәртібімен мұқият танысу қажет (төменде қараңыз).

Мақаланы редакцияға жіберу кезінде медициналық журналдар редакторларының Халықаралық комитеті (International Committee of Medical Journal Editors, халықаралық медициналық журнал редакторлары әзірлеген, биомедициналық журналдарда (Uniform Requirements for Manuscripts submitted to Biomedical Journals) орналастыру үшін ұсынылатын қолжазбаларға қойылатын бірыңғай талаптарды ескере отырып жасалған мынадай қағидаларды басшылыққа алу ұсынылады: www.icmje.org).

Журналда жариялау үшін жіберілетін барлық авторлық материалдар бұдан әрі көрсетілген талаптарға сәйкес ресімделуі тиіс. Тиісті ресімдеуі жоқ қолжазбалар қарауға қабылданбайды.

Редакция журналдың бағытына және ғылыми сапа өлшемдеріне сәйкес келетін бұрын жарияланбаған қолжазбаларды ғана қарауға қабылдайды. Қолжазбалар тақырып бойынша өзекті, ғылыми және практикалық тұрғыдан маңызды, композициялық тұрғыдан нақты құрылымдалған (проблеманы қою, шешу жолдары, тұжырымдар мен ұсыныстар) болуы тиіс.
Мақала жақсы Орыс, Ағылшын немесе қазақ тілінде жазылуы керек. Мақала көлемі (аңдатпаны, авторлар туралы мәліметтерді және әдебиеттер тізімін есептемегенде) 1,5 – 5 мың сөз.
Қолжазбаны рәсімдеу кезінде орыс және ағылшын тілдерінде ұсынылған метадеректердің келесі құрылымын ұстану қажет:
ӘОЖ бабының жіктеуіштері;
автордың(лардың) тегі, аты және әкесінің аты; ғылыми дәрежесі, ғылыми атағы, құрметті атағы (бар болса); лауазымы, жұмыс орны; ұйымның атауы; Байланыс ақпараты: e-mail, қала, тұратын ел, журнал редакциясымен байланыс үшін байланыс телефондары;
мақаланың тақырыбы;
ORCID (бар болса) — ғалымның бірегей нөмірі, ол оның жарияланымдарын, патенттерін, алған гранттарын және ғылыми қызметтің басқа нәтижелерін дәл анықтауға мүмкіндік береді (әрбір автор осы бірегей нөмірді сайтқа тіркелу арқылы ала алады http://orcid.org/);
аннотация (200-350 сөз);
кілт сөздер (8-12 сөз).
Мақаланың соңында транслитерациясы бар орыс, қазақ және ағылшын тілдеріндегі дереккөздердің тізімі орналастырылады.
Қолжазбаны осы саладағы маман болып табылмайтын аудармашының көмегімен ағылшын тіліне аударған кезде мәтінді редакциялауға ана тілінде сөйлеушіге немесе ағылшын тілін ұзақ уақыт бойы кәсіби пайдаланған маманға беру ұсынылады.
Барлық мақалалар міндетті түрде екі жақты соқыр шолудан өтеді. Рецензенттер базасы сайтта орналастырылған. Редакция алған қолжазбалар авторларға қайтарылмайды.
Қолжазбалар ғылыми және әдеби редакциядан өтеді.
Журнал редакциясына материалдарды жібере отырып, автор мақалаларды берудің онлайн жүйесінде құжаттарды толтыра отырып, жариялау ережелерімен және өз материалдарын ашық қол жетімді жерде орналастыруға келіседі.
Ғылыми мақаланың құрылымы:

IMRAD дегеніміз не?
IMRAD аббревиатурасы Introduction, Methods, Results and Discussion сияқты мақаланың төрт негізгі бөлімінің алғашқы әріптерінен тұрады. Ғылыми мақалаларды ресімдеудің осы стандарты (шаблоны) 1970 жылдары әзірленді және іс жүзінде эмпирикалық зерттеулерге негізделген мақалалар үшін міндетті болды. Әрбір түпнұсқа ғылыми мақала келесі құрылымға ие:

Атауы (Title);
Аннотация (Abstract);
Кіріспе (Introduction);
Әдістері (Methods);
Нәтижелер (Нәтижелер);
Талқылау (Discussion);
Қорытындылар (Conclusions);
Әдебиет (References).
Төменде біз осы элементтердің әрқайсысын егжей-тегжейлі қарастырамыз.

Ғылыми мақаланың атауы
Дұрыс құрастырылған атау-бұл сіздің мақалаңыздың әдемі жарнамалық көрмесі. Бұл сіздің материалыңыздың артықшылықтары туралы, тіпті дайын емес адамға да айтуы керек. Ғылыми мақаланың жақсы атауынан оқырман Зерттеудің мақсаты мен объектісі туралы да біледі.

Енді біз авторлардың жалпы қателіктерін түсінеміз.

Журнал редакторлары қысқартулар мен терминдердің үйінділерін пайдалануды ұсынбайды.
Бұл атау кликбейтке жол берілмейді (жоғары дәйексөзді мақалалардың тақырыптарындағы паразитизация — шамамен.), жалған бейнелер, жаргон сөздер мен өрнектер, сондай-ақ БАҚ тақырыптарына тән түсініксіздік.
Мінсіз тақырып 7-10 сөзден тұрады, сөздердің артық болуына жол берілмейді, бірақ сіз өзіңіздің мәтініңізді ұсынатын журналдың веб-сайтында жарияланған авторлар үшін ережелерден білуге болатын ерекше жағдайлар бар.
Аннотация
Ғылыми мақалалардың оқырмандық бағасы көп жағдайда тақырыптарды қарау, аннотациялар мен кілт сөздерді оқу, келтірілген дереккөздердің тізімін зерттеумен шектеледі.

Аннотация немесе ғылыми мақаланың қысқаша мазмұны, мүмкін, аталған бағалау элементтерінің ішіндегі ең маңыздысы. Диего аннотациялар, ғалым шешеді, оған оқу жалғастыру. Ғылыми мақаланың толық мәтініне қол жеткізу үшін жиі ақы төлеу керек екенін есте сақтаңыз, бұл жағдайда аннотацияны жасауға ерекше назар аудару керек.

Дұрыс құрастырылған аннотация бірнеше функцияларды орындайды:

зерттеудің мақсаттары мен міндеттерін ұсынады;
зерттеу әдіснамасын қысқаша түсіндіреді;
сіз қол жеткізген нәтижелер туралы хабарлайды;
зерттеудің ғылым үшін маңыздылығын негіздейді.
Аннотациядағы типтік қателер:

Терминологияға толы аннотацияның түсініксіз мәтіні. Аннотацияда басы қайда, соңы қайда, автор не туралы айтқысы келгені белгісіз.
Аннотация маңыздылығын арттыру үшін «сумен» және жоғары цитаталық жұмыстардың аннотацияларынан үзінділермен толтырылған.
Аннотациядағы мәтін көлемі асып кетті. Журналдар 150-200 сөзді ұстануды ұсынады.
Кіріспе
Кіріспе-журналистік стильде жазуға дағдыланған авторлар үшін ғылыми мақаланың күрделі элементі. Мақаланың кіріспе бөлігінде адамзат тарихы туралы уақыттың басынан бастап айту мақсаты жоқ, кіріспе бөлігінде (аннотациядағыдай) «су» болмауы керек, зерттеуге тікелей қатысы жоқ философиялық ойлар, болмыстың жоғалуы туралы пікірталастар және өткір қоғамдық-саяси мәселелер бойынша түсініктемелер болмауы керек.
Кіріспе үшін міндетті-бұл сіздің мақалаңызды ғылыми материалдар мен жарияланымдар корпусына біріктіруі керек әдебиеттерге шолу. Кіріспені жазу үшін үш сұраққа жауап беру керек: зерттеу тақырыбы туралы не белгілі? Не белгісіз? Автор осы мақалада не туралы айтады, зерттеуге қандай үлес қосады?
Кіріспе мәтінін чек-Парақ бойынша тексеріңіз:

Зерттеу оптикасы анықталды ма, атап айтқанда, кіріспеде келесі сұрақтарға жауаптар бар ма: 1) зерттеу тақырыбы неге өзекті? 2) Сіздің ойыңызша, объектіні зерттеу үшін қандай зерттеу тәжірибелері мен құралдарын қолдану керек? 3) Сіздің еңбегіңіз басқа ғалымдардың еңбектерінен несімен ерекшеленеді?
Ұқсас зерттеу жұмыстары корпусындағы сіздің жұмысыңыз қандай тауашаны алады?
Сіздің жұмысыңыздың кіріспесінде зерттеуге арналған негізгі гипотезалар көрсетілген бе? Зерттеу аппараты оқырманға түсінікті ме?
Кіріспедегі кемшіліктер мен қателерді тексеріңіз:

Кіріспе әдебиетке шолу жасауды қамтиды – бұл сіздің зерттеуіңіздің бастапқы нүктесі. Мақаланың негізгі мәтінін библиографиялық сілтемелер қатарына айналдыруға болмайды.
«Бұл тақырып отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерінде кеңінен ұсынылған», «бұл зерттеу тақырыбын ресейлік ғалымдар нашар әзірлеген»сияқты өрнектерге жол берілмейді.
Әдебиетке шолу оған бөлінген 1000 сөзден асады.
Әдістер мен материалдар
Әдетте жұмыстың бұл бөлігі сапалы зерттеу жүргізген авторлар үшін қиындық тудырмайды. Бұл жағдайда зерттеу есебін қайта қарау, одан объектіні зерттеген әдістердің, құрылғылардың сипаттамаларын, деректерді беру жеткілікті.
Сіздің зерттеуіңіздегі мәліметтер дұрыс және әдістер дұрыс ұсынылғаны маңызды. Мұның бәрі рецензенттер үшін қажет, ал жарияланғаннан кейін басқа ғалымдар сіздің зерттеуіңізді қайталай алады.
Нәтижелері
Ғылыми мақаланың ең қысқа, бірақ маңызды емес бөлімі. Автордан жасалған жұмыстың нәтижелерін ұсыну қажет, егер қажет болса, кестелерде, графиктерде мәліметтерді орналастыру керек, суреттер мен мәліметтер жиынтығына сілтемелер (датасеттер) рұқсат етіледі.
Талқылау
Ғылыми мақаланың осы бөлігінде автор зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтерді түсіндіруді ұсынады. Бірақ ғылыми мерзімді басылымдарды «жалаңаш» түсіндіру жеткіліксіз: авторлық тәсілдердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын және жалпы жұмыс көзқарасын тағы бір рет түсіндіру қажет. Нәтижелерді басқа ғалымдардың тәжірибесімен салыстырыңыз.
Бақылау парағының құрылымын тексеріңіз:

Нәтижелер оқырмандарға қаншалықты түсінікті және түсінікті?
Зерттеу нәтижелері басқа ғалымдардың тәжірибесімен байланысты ма?
Зерттеудің әлсіз жақтары бар ма? Сіз ұстанған кейбір шеңберлер бар ма? Олар туралы міндетті түрде айтыңыз.
Сіздің жұмысыңыздың нәтижелері одан әрі зерттеу үшін қолданыла ма?
Сіздің гипотезаңыз зерттеу нәтижелерімен расталды ма?
Әрі қарайғы зерттеулердің болашағы.
Қорытындылар