Алынды: 24/02/2023/ Қабылданды: 20/10/2023 / Онлайн жарияланды: 30/10/023
ӘОЖ 616-007-053.1
DOI 10.53511/PHARMKAZ.2023.67.96.009
А.К. АЯЗБЕКОВ, Р.Г. НУРХАСИМОВА, А.Е. ОШИБАЕВА, Г.Н. ТАСКЫНОВА, М.Н. ТАУБЕКОВА
Х.А.Ясауи атындағы ХҚТУ Медицина факультеті Түркістан қаласы, Қазақстан
ТУА БІТКЕН ДАМУ АҚАУЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ ЖӘНЕ ДИАГНОСТИКАСЫНЫҢ
ПРОБЛЕМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Түйін: Мақалада авторлар қазіргі уақытта әлемнің көптеген елдерінде туа біткен даму ақауларлар
қоғамдық денсаулық сақтау саласының өзекті мәселесі болып қала беретін және бала өлімі мен мүгедектік қаупіне маңызды фактор болып табылатын даму ақауларын зерттейді. Түркістан облысы
№3 Облыстық перинаталды орталықта жүкті және босанушы әйелдердің босану тарихын, алмасу картасын, нәрестелер даму тарихын және жеке картасын қолдана отырып, 2020-2022 жылдар
аралығында ретроспективті салыстырмалы талдау жүргізілді, зерттеу объектілері тірі туылған
тума ақаулары бар 269 нәресте болды. 2020-2022 жылдар аралығында жалпы дүниеге келген тірі
туылған нәрестелер саны 31724 (100%), оның ішінде туа біткен даму ақаумен туылған нәрестелер
үлесі 269 (0.84%) нәресте екені анықталды. Соңғы үш жылда орталықта туа біткен даму ақауымен
туылған нәрестелер жиілігі 1.8 есеге немесе 47.1%- ға артқандығын зерттеу барысында айқындалды. Осы жылдар ағымында жүйелер бойынша, яғни, жүрек тамыр жүйесі 1.05%-ға, тыныс алу жүйесі 0.78%- ға, ас қорыту жүйесі 0.94%-ға, зәр шығару жүйесі 0.78%-ға, орталық жүйке жүйесі 1.42%-ға,
тірек қимыл аппараты ақауы 1.19%-ға, сезім мүшелер ақауы 1.05%-ға, сонымен қатар хромосомдық
ақау 0.78%-ға артқандығы, ал керісінше ерін және таңдай жарығы 0.49%-ға кемігендігі белгілі болды.
Туа біткен даму ақаулардың жоғары деңгейі олардың алдын алу шараларын әзірлеу мен жүзеге асыруды қажет етеді.
Түйінді сөздер: Туа біткен даму ақау, аномалия, жүйелер бойынша ақаулар
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Glinianaia SV, Morris JK, Best KE, Santoro M, Coi A, Armaroli A, Rankin J. Long-term survival of children born with congenital anomalies: A systematic review
and meta-analysis of population-based studies. PLoS Med. 2020 Sep 28;17(9):e1003356. doi: 10.1371/journal.pmed.1003356. PMID: 32986711; PMCID:
PMC7521740.
2 Абылгазинова А.Ж., Мадиева М.Р., Рымбаева Т.Х., Гржибовский А.М. Инцидентность врожденных аномалий в Республике Казахстан и ВосточноКазахстанской области в 2007-2012 годах: последствия деятельности Семипалатинского ядерного полигона // Экология человека. 2016. №1.
URL:https://cyberleninka.ru/article/n/intsidentnost-vrozhdennyh-anomaliy-v-respublike-kazahstan-i-vostochno-kazahstanskoy-oblasti-v-2007-2012-godahposledstviya-deyatelnosti
3 Boyle B, Addor MC, Arriola L, Barisic I, Bianchi F, Csáky-Szunyogh M, de Walle HEK, Dias CM, Draper E, Gatt M, Garne E, Haeusler M, Källén K, LatosBielenska A, McDonnell B, Mullaney C, Nelen V, Neville AJ, O’Mahony M, Queisser-Wahrendorf A, Randrianaivo H, Rankin J, Rissmann A, Ritvanen A,
Rounding C, Tucker D, Verellen-Dumoulin C, Wellesley D, Wreyford B, Zymak-Zakutnia N, Dolk H. Estimating Global Burden of Disease due to congenital
anomaly: an analysis of European data. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2018 Jan;103(1):F22-F28. doi: 10.1136/archdischild-2016-311845. Epub 2017 Jun
30. PMID: 28667189; PMCID: PMC5750368.
4 Ahn D, Kim J, Kang J, Kim YH, Kim K. Congenital anomalies and maternal age: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Acta Obstet
Gynecol Scand. 2022 May;101(5):484-498. doi: 10.1111/aogs.14339. Epub 2022 Mar 14. PMID: 35288928; PMCID: PMC9564554.
5 Wendy Chung, M.D. Ph.D. Teratogens and Their Effects. – 2015. – 238 р.
6 Bertollini R, Pagano M, Mastroiacovo P. What is a human teratogen: clinical and epidemiological criteria. Ann Ist Super Sanita. 1993;29(1):97-104. PMID:
8129277.
7 Всемирная организация здравоохранения. Информационный бюллетень № 370. Пороки развития. 01. 2014.
8 Ormantaev K. S., Habizhanov B. H., Mashkeev A. K.
Analysis of the current state and development trends of
the international and national pediatric science. Pediatrija
[Pediatrics]. 2011, 3, pp.70-81. [in Russian]
9 Zaripov, D., Ashimov, Zh., & Shakhnabieva, S. (2019). Relevance of Congenital Heart
10 Defects in the Kyrgyz Republic. Bulletin of Science and Practice, 6(1), 91-96. https://doi.org/10.33619/2414-2948/50/09 (in Russian).
11 Перцева Г.М., Борщева А.А., Алексеева Н.А. Сравнительный анализ врожденных пороков развития плода, выявленных в периоды 2010 –
2012 и 2017 – 2019 гг. (по материалам родильного отделения Ростова-на-Дону). Медицинский вестник Юга России. 2021;12(2):48-53. https://doi.
org/10.21886/2219-8075-2021-12-2-48-53
12 Shrestha S, Shrestha A. Prevalence of Congenital Malformations among Babies Delivered at a Tertiary Care Hospital. JNMA J Nepal Med Assoc. 2020
May 30;58(225):310-313. doi: 10.31729/jnma.4985. PMID: 32538924; PMCID: PMC7654475.
