ДӘРІЛІК ӨСІМДІК ШИКІЗАТЫН ТАЛДАУДА ИҚ СПЕКТРОСКОПИЯСЫН ҚОЛДАНУ

Алынды: 23/06/2023/ Қабылданды: 22/09/2023 / Онлайн жарияланды: 30/10/023
ӘОЖ: 615.322
DOI 10.53511/PHARMKAZ.2023.78.60.048
А.Д. ҚАРЖАУБАЕВА1, К.К. ОРЫНБАСАРОВА1, Е.К. ОРАЗБЕКОВ1, Д.А. КОНОВАЛОВ2
1«Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы» АҚ, ҚР, Шымкент қ., Қазақстан
2«Пятигорск медициналық-фармацевтикалық институты» — Ресей Федерациясы Денсаулық
сақтау министрлігінің «Волгоград мемлекеттік медицина университеті» жоғары кәсіптік
білім беру федералды мемлекеттік бюджеттік мекемесінің филиалы, Ресей

ДӘРІЛІК ӨСІМДІК ШИКІЗАТЫН ТАЛДАУДА
ИҚ СПЕКТРОСКОПИЯСЫН ҚОЛДАНУ

Түйін: Дәрілік өсімдік шикізатының сапасын анықтаудың ИҚ-спектроскопиялық экспресс-тәсілі, құрамында дәрілік өсімдіктерді іріктеу, ұнтақтау, дәрілік өсімдік шикізатының үлгілерін зерттеу болып табылады,
ол мыналармен ерекшеленеді: дәрілік өсімдік шикізатын ұнтақтау; алынған үлгіні арнайы сынама даярлаусыз орналастырады; үлгінің химиялық құрамына сәйкес келетін ИҚ-спектрінің сипаттамалық жиіліктерінің мәндерін сәйкестендіреді және дәрілік шикізаттың эталондық үлгілері үшін кестелік спектрлік деректер бойынша дәрілік өсімдік шикізатының түпнұсқалығын айқындайды; дәрілік өсімдіктердің химиялық құрамына тән емес және антропогендік ластану нәтижесінде пайда болған үлгідегі функционалдық
топтардың болуын айқындайды. Қазіргі таңда бұзылған толық ішкі шағылысудың ИҚ-Фурье спектроскопиясы әдісімен әртүрлі түрлер мен морфологиялық топтардың дәрілік өсімдік шикізатын сәйкестендіру арқылы анықталады. Бұл жұмыста Saussurea sordida Kar. & Kir. Және Saussurea alpine( L.) DC. дәрілік өсімдік шикізаттарынан алынған 70 % этил спиртімен алынған сұйық экстракттарының ИҚ-спектрлері көрсетілген. Мақсаты: Осы зерттеудің мақсаты әртүрлі түрлер мен морфологиялық топтардың дәрілік өсімдік шикізатын сәйкестендіру үшін ИҚ спектроскопиясын қолдану мүмкіндігін зерттеу болды. Материалдар мен әдістер: Зерттеуді орындау үшін Saussurea sordida Kar. & Kir. және Saussurea alpinа (L.)
DC. өсімдіктерінің жер үсті бөліктері қолданылды.Шикізат 2022 жылдың жазында тамыз айында Түркістан облысының аумағында жаппай гүлдену кезеңінде жиналды. Жинау кезінде шикізаттың әртүрлі морфологиялық топтарын жинау ережелеріне сүйене отырып жиналды. ИҚ спектроскопия әдістемесімен
дәрілік заттардың түпнұсқалылығын зерттеу Оңтүстік Қазақстан медицина академиясының дәрілік өсімдіктерді ғылыми-зерттеу зертханасында ИҚ-Фурье спектрометр көмегімен жүргізілді. ИҚ спектрлері ИҚФурье аспабында алдын ала сынама дайындаусыз алынды. Нәтижелер мен талқылау: ИҚ спектрінің үлгісі мен сіңіру жолағының қарқындылығы шикізаттың әр түріне қатаң тән екендігі және үлгінің стандартты спектрін құралға енгізген кезде түрлердің сәйкестігін анықтауға мүмкіндік беретіні эксперименталды
түрде анықталды. Фенолдық қосылыстардың болуымен бос топтардың валенттік тербелістеріне байланысты зерттелетін ДӨШ сұйық экстрактсының ИҚ спектрлерінде флавоноидтардың хош иісті бөлігіне тән
сіңіру жолақтарын ажыратуға болады.
Түйінді сөздер: ИҚ спектроскопия, дәрілік өсімдік шикізаты, Saussurea L.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Казицына Л.А., Куплетская Н.Б. Применение УФ-, ИК- и ЯМР- спектроскопии в органической химии. Москва, «Высшая школа», 1971, 264 с.
2 Голубцова Ю.В. // Техника и технология пищевых производств. 2017. Т. 45, № 2. С. 126-132.
3 Авилова И.А. // Технологии пищевой и перерабатывающей промышленности АПК-продукты здорового питания. 2016. №4. С. 71-74.
4 Вытовтов А.А. // Ученые записки СПб филиала РТА. 2010. №1 (35). С. 193-196. 5. Мухутдинов Р.Р., Пилипенко Т.В. // Международная научнопрактическая конференция, посвященная памяти Василия Матвеевича Горбатова. 2017. № 1. С. 243.
5 ГенераловЕ.А. //Auditorium. 2015. № 4 (08). С. 38-54.

количество просмотров / 👁 582

Оставить ответ

Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *