Алынды: 29.03.2023 / Қабылданды: 11.05.2023 / Онлайн жарияланды: 30.06.2023
УДК 614.2:616-053.2:004(574)
DOI 10.53511/PHARMKAZ.2023.26.91.046
Ұ.М. Бисенова
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитетінің «Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау ұлттық орталығы» ШЖҚ РМК Алматы, Казахстан
МИКРОБТЫҚ КЕРАТИНАЗАЛАР ӨНДІРІСТІК ҚАЛДЫҚТАРДЫ БАСҚАРУДЫҢ
ӘЛЕУЕТТІ ҚҰРАЛЫ РЕТІНДЕ
Түйін: Жыл сайынғы дүниежүзілік тауық қауырсындарының қалдықтары 8,5 млн тоннаны құрайды.
Барлық құс қалдықтарының ішінде қауырсын және мамық шикізаты ерекше қызығушылық тудырады, өйткені оның құрамында 65%-ға жуық азықтық протеин (мамандандырылған протеин – кератин) бар, сондықтан мұндай ерітінділер негізгі қауырсын ақуызын сіңімді түрге айналдыру проблемасы жануарлардың ақуыз қорын жұмылдыру тұрғысынан да, қоршаған ортаны қорғау тұрғысынан
да маңызды болып табылады. Биотехнологиялық әдістер үнемді және экологиялық таза болып саналатындықтан, қалдықтарды басқарудың қызықты баламасы микроорганизмдер арқылы кератиннің ыдырауы болып табылады. Бұл мақалада кератинолитикалық микроорганизмдер шығаратын
кератиназалар және оларды қолданудың ықтимал аймақтары туралы жалпы ақпарат берілген.
Түйінді сөздер: кератин, кератиназалар, кератинолитикалық микроорганизмдер, кератин қалдықтары, B. Subtilis.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Kornillowicz-Kowalska, T. Biodegradation of keratin waste: theory and practical aspects / T. Kornillowicz-Kowalska, J. Bohacz // Waste Manage. 2014. – Vol.
14. – P. 49–56.
2 Gupta, R. Microbial keratinases and their prospective applications: an overview / R. Gupta, P. Ramnani // Applied Microbiology and Biotechnology. – 2006.
– Vol. 70. – P. 21–33.
3 El-Naghy, M. A. Degradation of chicken feathers by Chrysosporium georgiae. / M. A. El-Naghy [et al.] // Mycopathologia. – 1998. – V. 143. – No 2. – P. 77–84.
4 Anbu, P. Optimization of extracellular keratinase production by poultry farm isolate Scopulariopsis brevicaulis / P. Anbu [et al.] // Bioresource Technology.
2007. – Vol. 98. – P. 1298–1303.
5 Atalo, K.; Gashe, B.A. Protease production by a thermophilic Bacillus species (P-001A) which degrades various kinds of fibrous proteins. Biotechnol. Lett.,
15, 1151-1156, 1993.
6 Böckle, B.; Galunski, B.; Müller, R. Characterization of a keratinolytic serine protease from Streptomyces pactum DSM40530. Appl. Environ. Microbiol., 61,
3705-3710, 1995.
7 Bradbury, J.H. The structure and chemistry of keratin fibers. Adv. Prot. Chem., 27, 111-211, 1973.
8 De Toni, C.H.; Richter, M.F.; Chagas, J.R.; Henriques, J.A.; Termignoni, C. Purification and characterization of an alkaline serine endopeptidase from a featherdegrading Xanthomonas maltophilia strain. Can. J. Microbiol., 48, 342-348, 2002.
9 Elmayergi, H.H.; Smith, R.E. Influence of growth of Streptomyces fradiae on pepsin-HCl digestibility and methionine content of feather meal. Can. J. Microbiol.,
17, 1067-1072, 1971.
10 Friedrich, A.B.; Antranikian, G. Keratin degradation by Fervidobacterium pennavorans, a novel termophilic anaerobic species of the order Thermotogales.
Appl. Environ. Microbiol., 62, 2875-2882.
11 Kaul, S.; Sumbali, G. Keratinolysis by poultry farm soil fungi. Mycopathologia, 139, 137-140, 1997.
12 Kim, J.M.; Lim, W.J.; Suh, H.J. Feather-degrading Bacillus species from poultry waste. Process Biochem., 37, 287-291, 2001.
13 Kushwaha, R.K.S. The in vitro degradation of peacock feathers by some fungi. Mykosen, 26, 324-326, 1983.
14 Lee, C.G.; Ferket, P.R.; Shih, J.C.H. Improvement of feather digestibility by bacterial keratinase as a feed additive. FASEB J., 59, 1312, 1991.
15 Lin, X.; Inglis, G.; Yanke, L.; Cheng, K.J. Selection and characterization of feather-degrading bacteria from canola meal compost. J. Ind. Microbiol.
Biotechnol., 23, 149-153, 1999.
16 MacFaddin, J.F. Biochemical tests for identification of medical bacteria. Lippincott, Williams & Wilkins, Baltimore, 2000, 912p.
17 Mohamedin, A.H. Isolation, identification and some cultural conditions of a protease-producing thermophilic Streptomyces strain grown on chicken feather
as substrate. Int. Biodeter. Biodegrad., 43, 13-21, 1999.
18 Moritz, J.S.; Latshaw, J.D. Indicators of nutritional value of hydrolyzed feather meal. Poultry Sci., 80, 79-86, 2001.
